Voedselallergie

Voedselallergie bij honden is een overgevoeligheidsreactie van het immuunsysteem op bepaalde eiwitten in het voedsel. In tegenstelling tot een voedselintolerantie, waarbij een hond moeite heeft met het verteren van bepaalde ingrediënten, veroorzaakt een voedselallergie een immuunreactie die leidt tot symptomen zoals jeuk, huidproblemen en spijsverteringsklachten.

Een allergie geeft een reactie op een stof waar het lichaam eerder mee in contact is gekomen en heeft besloten dat het schadelijk is voor de gezondheid. Er is een overdreven reactie op een eigenlijk niet schadelijke stof en het lichaam zorgt met het immuunsysteem dat er een reactie komt om deze stof onschadelijk te maken. Een voedselallergie kan al op jonge leeftijd zich ontwikkelen ( 6 maanden ). Klachten starten meestal  binnen 2 uur na inname van de allergeen. Vaak is maar 1-3% van de reacties op voeding een echte allergie.

Een overgevoeligheid is ook een overgevoelige reactie op een allergeen en hier starten de symptomen pas verlaat. De klachten kunnen  uren op zich laten wachten maar het kan zelfs dagen duren. Dit maakt het vaak lastig om vast te stellen waar een reactie op is. Een overgevoeligheidsreacties is vaak het gevolg van een darmontsteking of een leaky gut ook wel een lekkende darm genoemd. Bij een Leaky gut lekken voedingsstoffen door de darmwand de bloedbaan in. Het immuunsysteem ziet dit als een bedreiging en gaat reageren, vaak met jeuk. Hierdoor is het lichaam niet capabel genoeg om de eiwitten te verteren en geeft het lichaam reactie op bepaalde voedingsmiddelen. 97-99% van alle voedselreacties komen voort uit deze vorm van allergie.

Een intolerantie is een reactie zonder samenwerking met het immuunsysteem. Dit kan te maken hebben met een tekort aan enzymen om bepaalde stoffen te verwerken. Enzymen knippen de stukjes voeding in kleine delen waardoor het lichaam er voedingsstoffen uit kan halen of het goed kan verteren. Het is vergelijkbaar met iemand die een lactose-intolerantie heeft, deze persoon mist het enzym lactase die de lactose kan afbreken. Ook kan een histaminerijke voeding een reactie veroorzaken. Als laatst is er ook bekend dat kleurstof een reactie kan geven.

Bij voedselintoleranties speelt de drempelwaarde een belangrijke rol. Iemand kan bijvoorbeeld geen problemen ondervinden na het consumeren van één eetlepel koeienmelk. Echter, als dezelfde persoon gedurende een langere periode dagelijks een glas melk drinkt, kan dit wel leiden tot een reactie.

De drempelwaarde is individueel en varieert van persoon tot persoon, en dat geldt ook voor honden. Klachten kunnen tijdelijk verergeren na het doormaken van een infectie, een stressvolle periode, of na vaccinaties, antibiotica of andere medicatie/narcose.

Factoren die de jeukdrempel negatief beïnvloeden zijn onder andere:

• Genetische factoren: aanleg voor allergieën of huidklachten.
• Algemene gezondheid van de huid: een beschadigde huid is vatbaarder voor reacties.
• Stress en gedrag.
• Vaccinaties of medicatie.

Voedselallergieën worden meestal veroorzaakt door een reactie op specifieke eiwitten in het dieet van de hond. Enkele veelvoorkomende voedselallergenen zijn:

• Rundvlees
• Kip
• Kalkoen
• Lam
• Vis
• Zuivelproducten
• Eieren
• Aardappel
• Rijst
• Haver
• Soja
• Erwt
• Maïs 
• Tarwe

Een hond kan na verloop van tijd gevoelig worden voor een bepaald ingrediënt, zelfs als hij het voedsel jarenlang zonder problemen heeft gegeten. In de meeste gevallen is het de eiwitbron die de allergische reactie uitlokt, maar ook andere componenten zoals conserveermiddelen of vulstoffen kunnen soms een rol spelen.

De symptomen van voedselallergie bij honden lijken vaak sterk op die van andere allergieën, zoals vlooien- of omgevingsallergieën. De meest voorkomende symptomen zijn:

• Jeukende huid: Vooral op de poten, buik, oren en gezicht. Jeuk is vaak de eerste en meest prominente indicatie van een voedselallergie.
• Klapperen met de oren en of kop
• Last van de anaalklieren ‘sleetje rijden’
• Veel likken aan de poten
• Overmatig zich schoonmaken
• Abnormaal heftig rollen
• Langs iets schuren
• Onrustig gedrag
• Abnornaal graag geaaid worden
• Krabben
  
  
• Huiduitslag: Roodheid, bultjes of ontstekingen op de huid, met name rond de oren, snuit, liezen en poten.
• Roodbruine verkleuring vacht en huid
• Schilfers in de vacht
• Kale plekken
• Stinkende vacht
• Puistjes
• Hotspots
• Netelroos
• Zwelling
  
  
• Oor en oogontstekingen: Chronische of terugkerende oor en of oorontstekingen zijn vaak een indicatie van voedselallergie.
  
  
• Haaruitval: Door overmatig krabben, likken of bijten ontstaan kale plekken op de huid.
  
  
• Loslaten van nagels: SLO Symmetrische Lupoïde Onychodystrofie (SLO) is een immuungemedieerde aandoening die leidt tot het loslaten van de nagels. Volgens de huidige inzichten kan voedselallergie in sommige gevallen een onderliggende oorzaak van deze aandoening zijn.
  
  
• Spijsverteringsproblemen: Naast huidklachten kunnen sommige honden ook spijsverteringsproblemen ontwikkelen als gevolg van allergieën. Terwijl bij sommige honden de allergische reactie zich alleen uit in de huid, ervaren anderen ook maag- en darmklachten.
• Diarree
• Buikpijn
• Braken
• Gasvorming of winderigheid
• Borrelende buik
• Gewichtsverlies
• Zure Reflux
• SIBO, een bacteriële overgroei in de dunne darm
• Verlies van eetlust
  
  
• Secundaire infecties: Huidinfecties veroorzaakt door bacteriën of gisten komen vaak voor als gevolg van constant krabben en likken.

Het vaststellen van een voedselallergie is niet altijd eenvoudig, omdat de symptomen vergelijkbaar zijn met andere aandoeningen. De diagnose wordt meestal gesteld via een eliminatiedieet, omdat er geen betrouwbare bloedtesten zijn om voedselallergieën te identificeren. Het eliminatiedieet is de meest betrouwbare methode om een voedselallergie vast te stellen, maar het is belangrijk om dit zorgvuldig en onder begeleiding van een therapeut of arts uit te voeren. In de praktijk zie ik vaak dat wanneer er meerdere commerciële voedingen worden geprobeerd, deze nog steeds allergenen bevatten die de eigenaar mogelijk over het hoofd ziet. Een deskundige kan nauwkeurig identificeren welke ingrediënten allergenen zijn, waardoor het dieet gericht kan worden aangepast om effectief verlichting te bieden. Zelf werk ik graag met een zo compleet mogelijk eliminatiemenu, zodat er geen extra tekorten ontstaan. Dit is belangrijk, omdat voedingsdeficiënties vaak al een rol spelen bij honden met allergieën. Zie behandeling; Eliminatiedieet

De behandeling van voedselallergie is gericht op het volledig vermijden van de problematische voedingsstoffen. Zodra de allergene ingrediënten zijn geïdentificeerd, wordt een dieet opgesteld dat deze ingrediënten uitsluit. Enkele stappen in de behandeling zijn:

• Voeding aanpassen: Na de diagnose van een voedselallergie moet de hond een dieet volgen dat de specifieke allergenen vermijdt. Dit kan betekenen dat je commercieel hypoallergeen hondenvoer geeft of een speciaal samengesteld dieet met nieuwe eiwit- en koolhydraatbronnen.
  
  
• Nauwkeurig toezicht: Zelfs kleine hoeveelheden van het allergene ingrediënt kunnen een reactie veroorzaken, dus het is belangrijk om zorgvuldig toezicht te houden op alles wat de hond eet, inclusief traktaties, snacks en zelfs kauwspeeltjes.